Ik ben opgegroeid aan de randen van de polders. Het westzijderveld in Zaandam en de achtersluispolder.
Het westzijderveld is gelukkig grotendeels beschermd gebied geworden, helaas is de achtersluispolder industriegebied geworden.
In mijn jeugd keek ik niet zoals nu naar de polders. Je bent ermee opgegroeid en ik was denk ik 10 toen ik verhuisde naar het stedelijk gebied in Zaandam. Dat moest omdat er een ondergrondse spoortunnel zou komen op de plek waar wij woonden * ( westzanerdijk 185 , ook wel de Noorder-Ij en zeedijk ).
We leven in het westen echt in een rivierdelta.
Ingenieur Leeghwater en consorten hebben het water bedwongen in Noord-holland en daar zijn vele polders herrezen. Sommige stukken land lagen al hoger, maar flink wat polders zijn "kunstmatig " ontstaan door met molens het water weg te werken in ringvaarten.
Maar ook zijn er polders ontstaan door veenwinning ( als brandstof ), de oostzanerpolder en bij Ankeveen en Vinkeveen kun je dat van bovenaf duidelijk zien. Na de turfwinning bleven lappendekens aan stukjes grond achter.
Boeren hielden hun vee op dit soort stukjes land en het vervoer ging per boerenvlet. Een hele brede en lage boot, waar men op het ondiepe water kon varen en evengoed een aantal koeien kon vervoeren.
Boeren hadden stallen, waarbij de koeien op stro verbleven, wat gemengd werd met mest en urine van de koeien. Daarmee werd het land weer bemest. De vermenging met stro en mest werd "ruige of vaste mest "genoemd.
Dit had een goed effect op het land, want het aantal koeien was nog niet zo hoog als dat het tegenwoordig is. Door deze methode van boeren en een hoger waterpeil dan wat tegenwoordig normaal is, trok vele weidevogels aan, zoals de Grutto en de Kieviten.
Ik groeide op met het geluid van grutto's in de ochtend en van kieviten.
Maar helaas... niet elke vooruitgang is ten gunste van de natuur.
De lapjes grond werden samengevoegd en stukken land werden geruild met andere boeren, zodat de boer meer land in nabijheid van zijn bedrijf ging krijgen.
De ruilverkaveling. In een korte tijd werd " boeren " een bedrijfsmatige methode om zoveel mogelijk koeien te houden en met als doel een enorme melkproductie.
En alles wat "bedrijfsmatig " wordt lijkt wel ten koste te gaan van de natuur.
Zo ook met de "hollandse polders " waar we bekend om stonden, gingen deze mooie biotopen al snel achteruit in diversiteit van zowel dieren als planten.
Ik heb het nog meegemaakt dat de boer nog vaak met de hand zijn koeien molk. En als de koeien gemolken waren, dan zag je de boer met een juk zijn melkbussen aan de kant van de weg sjouwen.
Dit alles werd geperfectioneerd, met de hand melken werd vervangen door machine's.
Enorme aantal koeien die niet genoeg meer hadden aan het gras kregen krachtvoer erbij.
Koeien stonden veel minder vaak op het land, en worden heden ten dage meer in stallen gehouden.
Wat heeft het ons gebracht ? Geld ...
Maar de natuur lijdt er onder, zoals bij zoveel moderne processen. Het is nu zo erg, dat de veehouderij synoniem is aan stikstof en ammoniak uitstoot ! En op een dusdanige manier, dat alle natuur er enorme schade van ondervind.
Het heeft tot gevolg dat er steeds minder grutto's en andere weidevogels zijn.
Eigenlijk heeft het in elk aspect van de natuur desastreuze gevolgen. Al het leven, in diversiteit, maar ook in aantallen holt achteruit. Er zijn al vele planten en dieren verdwenen in Nederland.
En ook in aantallen. Een paar jaar geleden was er een studie die aangaf dat 70 % van de insecten verdwenen waren.
Een paar dagen geleden had ik het er met mijn zus Nelly over, dat ik bij het aanbreken van de dag veel minder vogels hoor zingen. Twintig jaar geleden werd ik vaak wakker van een kakofonie van vogelgeluiden bij het licht worden in de ochtend.
Nu hoor ik denk ik maar 35 % daarvan nog aan vogelgeluiden. Mijn zus Nelly had precies dezelfde ervaring ! Dus het is niet alleen mijn waarneming.
Dit is een stukje tekst wat over de grutto gaat.
Afgelopen week werd door het Nederlandse volk de Grutto als nationale
vogel gekozen. Deze verkiezing was uitgeschreven door het programma VARA
Vroege Vogels en door Vogelbescherming Nederland. De Grutto is de
koning van de weidevogels en kan zeker enige aandacht gebruiken.
Broedden er in de jaren 70 nog ruim 120.000 broedpaar, het afgelopen
jaar was dat al gezakt tot onder de 40.000 broedpaar. Dit is alarmerend.
Kijk en geniet van deze schitterende weidevogel. Hopelijk kunnen we de
achteruitgang nog keren.
Het gaat dus enorm slecht met de grutto !
Je ziet steeds vaker grutto's met labels. Hij wordt scherp in de gaten gehouden in de poldergebieden waar men de grutto beschermd. Door middel van ringen ( tegenwoordig zijn het dus geen ringen meer, maar plastic bandjes ) houdt men in de gaten waar hij in de winter is en of hij altijd naar hetzelfde stuk polder terugkeert etc. Ik vind het eigenlijk geen gezicht.... zoveel plastic aan de poten.
Ons nationale vogels... met een karakteristiek beeld, een grutto op een paaltje in de weide.
Het waterpeil in Noordholland ( maar ook in andere gebieden in Nederland ) wordt kunstmatig laag gehouden voor de boeren, want ze kunnen anders niet hun vee op de weilanden zetten en of hun land bewerken.
Een stuk uit de krant "trouw " over het lage waterpeil.
https://www.trouw.nl/nieuws/d66-en-groenlinks-grondwaterpeil-in-veengebieden-moet-omhoog~b271624c/
Het grondwaterpeil wordt nu in veel gebieden kunstmatig laag gehouden,
op verzoek van agrariërs. D66 en GroenLinks willen dat hier een einde
aan komt. Een laag grondwaterpeil zorgt voor uitstoot van broeikasgassen
en is dus slecht voor het milieu. Volgens de partijen gaat het om 7
megaton CO2 per jaar. Een laag peil is ook gevaarlijk vanwege
grondverzakkingen.
En het heeft een groot effect op de heipalen van de huizen. Er ontstaat door een lager waterpeil " palen-rot " wat voor verzakkingen van huizen zorgt. De Zaanstreek is een gebied wat daar oa onder lijdt.
Maar niet alleen de palen-rot, maar ook de CO2 en andere broeikasgassen zoals methaan die ontsnappen ui het droge veen, dragen hun steentje bij aan broeikasgassen.
Tegenwoordig met het veranderde weer, waarbij in de zomer vaak ernstige droogte is, zou je het waterpeil juist HOOG moeten houden, omdat je al vaak met een achterstand begint in het jaar.
Maar we laten liever de natuur creperen en de mensen opzadelen met problemen zoals funderingen die verzakken, dan dat de boeren naar een oplossing werken.
De huidige landbouw en veeteelt is al lang niet meer voor eigen consumptie, maar voor de export.
Het gaat dus allemaal om geld, waarbij we liever de natuur laten creperen en de bewoners van het gebied opzadelen met problemen. We zouden terug moeten naar productie voor alleen het eigen land en zijn bewoners. Want de intensieve landbouw en veeteelt put onze grond gewoon uit.
En met de grote landbouw voertuigen wordt de grond zo geplet en keihard dat ook veel planten niet kunnen groeien. Dus de biodiversiteit is al ernstig achteruit gehold in dit soort gebieden.
De grond is zo keihard, dat zelfs wormen er niet doorheen kunnen komen.
De Eem-polder. Ik ben er een paar weken terug geweest.
Op de weg naar de eem-polder toe kwam ik nog een mooi stukje natuur tegen bij Blaricum. Een heide veld denk ik dat het was.
Ik werd bespied door een lapjeskat toen ik de polder in liep. Deze poes kon zijn hart ophalen in het drukke weidegebied. Er lopen veel kuikens door het gras deze dagen.
De Eempolder is een gebied van natuurmonumenten. Het waterpeil wordt hier expres hoog gehouden, zodat het een leefgebied kan worden voor vele weidevogels, waar onder andere de Grutto vele voordeel heeft van het beleid van natuurmonumenten.
Je ziet op de dijken schapen en geiten.
Hier kun je goed zien dat het waterpeil hoog gehouden wordt.
Dat doet natuurmonumenten door schuiven te maken tussen gebieden die samen met pompen op zonne-energie open gezet kunnen worden om zo het juiste waterpeil te krijgen.
Hier een jonge zwaan ( te zien aan de bruine, wat donkere verenpak ) met één van zijn ouders denk ik. Jonge zwanen blijven ongeveer 1 jaar bij hun ouders en wanneer ze een hun "jeugd-pak " gaan wisselen voor een volwassen uiterlijk ( met witte veren ) worden ze door de ouders weggejaagd. Hier is maar één ouder, de ander is in geen velde of wegen te zien. Deze twee zwanen leken wel aan synchroon "duiken " . ( op zoek naar waterplanten ).
In het gebied zijn vele plasjes met mooie rietkragen er omheen. Die zitten vol met rietzangers en deze hoor je eigenlijk continu als je daar loopt.
Er zitten meerdere zwanen in het gebied. Een stelletje waren vlieg-oefeningen aan doen leek het, want ondanks de vele start-pogingen, vlogen ze niet echt weg.
De pinksterbloemen zijn er ook alweer.
Op het land zag ik dit kievits-ei, ( of een scholekster ei ) leeg geroofd, waarschijnlijk door een kraai. Want ik zag vele kraaien in het gebied. Een nest is een makkelijke prooi en natuur best wel voedzaam zo een eitje !
Tijdens het wandelen door de polder viel mijn oog op deze zwarte streep in de lucht. Het is een vliegtuigspoor, ws door bepaalde weersomstandigheden verdwijnt ( verwaaid ) de streep niet en laat zien hoe vies de uitstoot is van vliegtuigen. Het lijkt er soms wel op dat luchtvaart maatschappijen juist de smerigste vliegtuigen laten vliegen in deze tijd van de corona pandemie. Het valt mij ook op dat het ook vliegtuigen zijn die heel veel herrie maken, terwijl ze al vliegtuigen hebben die veel stiller zijn.
Niet lang daarna zag ik een vliegtuig precies hetzelfde spoor volgen.
Wat ook raar was, dat ik een weiland tegenkwam met stokken en rode plastic tape aan de uiteinden. Een nieuwe landingsbaan voor zwanen ?
Een stukje verder kwam ik de 2 zwanen weer tegen die vliegoefeningen aan doen waren. Maar nu waren ze achter elkaar aan zwemmen alsof de ene erg boos was op de ander. Misschien was hij het ook wel
Een paar dagen later ging ik een rondje fietsen naar de polder nabij Warder. Ik had van mijn buurman gehoord dat daar een mooi stukje polder ligt met veel weidevogels. Ik had het opgezocht op google-maps, en hij bedoelde de polder Zeevang. ( is van natuurmonumenten ).
En ik moest van mijzelf ook wat meer bewegen, want mijn bloedsuikers lopen op en ik doe te weinig :(
het vervelende affect als je pijnstilling ( opiaten ) hoger gedoseerd worden, ik ben lang niet meer zo actief als voorheen.
Dus vroeg op pad en ik wilde de wijk uitrijden, toen mijn oog viel op een torenvalk welke in een nestkast zat voor torenvalken. Ik had de foto op twitter gezet en een vogelkenner zei dat het een jong mannetje betrof, omdat hij nog een wat grijze kop heeft. Hij is wel geringd zag ik.
Zo ben je stad en land af aan fietsen ( niet echt ) op zoek naar roofvogels en zit er eentje op 100 meter afstand van mijn huis !
De bewoners van het huis hadden voorheen 2 nestkasten hangen die door kauwen gebruikt werden. Maar nu hadden ze een mooie valken-kast opgehangen !
Hij had mij al snel door, maar bleef gelukkig zitten. Lekke wakker worden in het ochtendzonnetje !
Op de plek waar eerst een grauw gans zat te broeden, had nu een zwaan zijn nest gemaakt. Ik was er een paar dagen eerder ook langsgefietst en toen zag ik 1 zwaan, de ganzen in het gebied wegjagen, hij was behoorlijk agressief naar de ganzen. Ws is het nest van de grauwe gans ook ter gronde gegaan.
Dit was de zwaan een week eerder, behoorlijk territoriaal.
Langs de purmerringdijk. Een boom die zijn katjes laat waaien, echt lente eindelijk ! En je kan aan de katjes zien, dat het begint te waaien ( jammer genoeg ).
Dicht langs de kant van de purmerringvaart zat een fuut te broeden.
Deze haas was niet bang uitgevallen. Ik kon behoorlijk dichtbij komen ! Meeste hazen kiezen letterlijk het hazenpad als ze een mens zien. Echt een mooi dier als je hem wat beter bekijkt en van wat dichterbij ! Mooie vacht en grote oren ! :)
Het hazenpad !
Volgens mij is het niet altijd baltsgedrag wat futen laten zien. Ik denk dat het soms ook een manier is van elkaar begroeten. Een soort dans waarbij de één de ander precies nadoet met bewegingen.
Zelf vond ik dit wel een grappige foto, precies met hun "kuifen " achter elkaar.
Een eind richting Oosthuizen zag ik deze grutto die dichtbij bleef, de meeste vliegen weg als je een telelens op hun richt.
Al snel kwam ik er achter waarom de grutto zo dichtbij bleef ! Er liep klein grut ( grutto ) achter haar.
Een kleine grutto, en het was er maar eentje helaas. Want meestal heeft een grutto wel meerdere jongen. Ik heb de ouders ook wel eens met 3 kleine grutto's gezien. Ik vond dat de moeder niet echt voorzichtig was met haar kleintje, want ze liet haar jong best ver weg lopen zonder echte bescherming. Het zal niet de eerste zijn die door een kraai of een reiger gepakt wordt.
Mooi om te zien, zo een kleine grutto die door het hogere gras hupt met haar lange stelten.
Al heel snel kwam ook haar man erbij ! Die maakte er meer werk van gelukkig, hij begon erg frequent zijn alarmroep te laten horen en bleef nog dichtbij mij dan het vrouwtje.
Wie kijkt naar wie ?! :) Mooi mannetje met een zomerkleed.
Ook het vrouwtje laat zich nu horen . Ze heeft een bruiner verenkleed dat het mannetje.
Natuurlijk waren er ook kieviten. Zo in het ochtendzonnetje krijgt ze mooie regenboogkleuren !
Er broed meer op het weiland. het lijkt er op dat deze blauwe reiger een nest of een jong te pakken heeft van een kokmeeuw. Zij probeert de reiger weg te jagen door duikvluchten te lanceren op de reiger, maar die liet zich niet van de wijs brengen.
Niet echt goede reclame. Ik hoop dat ze het natuurgebied zelf beter verzorgen.
Een tureluur, een nog schuwer beestje dan de grutto. Erg lastig om hem op de foto te krijgen met zijn mooie pak en oranje poten.
De blauwe reiger zie je inmiddels overal. Dus ook in de polders lopen ze voorzichtig rond om een prooi te kunnen vangen. Dat kan van alles zijn, van vis tot jonge eendjes.
Grauwe ganzen doen het heel goed in nederland en is inmiddels een plaag geworden. Ook in de polder zwemmen ze rond en deze hebben jongen en beschermen het tegen alles. Ook tegen mij, terwijl ik toch echt honderd meter verwijderd ben ! Ganzen doen hun kroost samen opvoeden, want ook hier zwemmen 4 volwassen ganzen, maar wie hoort bij wie ??
Even later zie ik ze weer de weg oversteken en nu is het een groepje pulletjes wat kleiner, dus ik denk dat dit echt de ouders zijn.
Dit is hoe ik de grutto ken, "de uitkijk op een paaltje ", hoe karakteristiek op de Nederlandse weiden.
Deze kievit is zich druk aan het wassen en fatsoeneren en heeft mij niet door ! Ik kan rustig foto's nemen.
Even later is ze klaar en schud haar veren nog even op. Nu ziet ze mij, maar gaat er gelukkig niet vandoor.
Ze is "uitgewassen " , alle veren zitten weer glad. Ook bij deze kievit zie je nu de mooie glans op haar flanken.
Na vele dagen te koud weer hebben gehad voor de tijd van het jaar is het vandaag warmer. En men voorspeld ook een warmere week ! Dus staat deze grutto al in korte ( witte ) broek. ( zie haar poten ).
Ondanks inspanningen van diverse natuur organisaties, blijven de getallen aan weidevogels en dus ook de grutto achteruit gaan. De enige die floreren lijken de ganzen wel. Ook de weilanden hebben te lijden onder de enorme stikstof uitstoot door de industrie/ auto's en land en veeteelt, wat ten koste gaat aan biodiversiteit.
In de buurt ligt ook het Ilperveld. Daar zijn ze een proef gestart om ruige mest uit te rijden over de weilanden en dat lijkt wel vogels aan te trekken. Een beetje terug in de tijd, toen het wel goed ging !
Maar ik ben bang dat we toch aan het kortste eind trekken, want we misbruiken de aarde nog steeds op een manier waar de natuur afgebroken wordt..... En waarvoor ? Geld !
