maandag 20 februari 2023

De Leuvenumse bossen en hulshorsterzand met Marlon.................................. een mooie maar vermoeiende dag.........................dinsdag 14 februari 2023.

Even wat ander nieuws dan het zoeken naar een waardige dood.       

 

  Het zou een dag worden waarbij in de ochtend mist voorspeld werd.
We zouden eigenlijk naar de Stille Kern gaan in Flevoland, maar mist op een zandverstuiving is mooier.
En behoudens een boodschap doen, zit ik al teveel thuis.
Helaas had ik mijn "nieuwe 2e hands fuji XT-4 camera "nog niet binnen.
Dus maar weer met het oudje ( fuji xh-1 ) op pad gegaan, waar alles ook wel mee lukt, maar die minder makkelijk te bedienen is en de accu's gaan minder lang mee.

Toen we hier weggingen ( Purmerend ) was het behoorlijk mistig.
Gelukkig toen we bij het bos aan kwamen daar ook nog wel.

We begonnen de wandeling van de parkeerplaats naar de zandverstuiving en we zagen al een boswachter rijden. Ik ben eens aangehouden door een zure boswachter omdat ik 7 meter van het pas af was om een foto te maken.
Maar hij reed gelukkig door.
Ik vertelde Marlon dat ze hier wel vaker geweest was, maar ze bleef maar volhouden van niet.
Toen ik haar een houtsnijwerk liet zien van een kever op de zandverstuiving kwam het er uit...maar dat was wel lang geleden.  ( dat was de vraag niet Marlon ! :)  ).

En ik zei al, misschien vinden we nog wel Ijshaar !  Marlon dacht niet dat we dat gingen vinden.  Ik vertelde haar dat op grond niveau het aardig kan vriezen ! dus dat er een kans in zat.  En de 1e afslag die ik nam naar het pad voor de zandverstuiving zag ik iest erg wit's liggen in het bos.   En ja hoor !!  Ijshaar !!

Het is net alsof de kerstman een stuk baard verloren is, het heet ook wel sneeuwbaard.

Een stukje vanaf wikipedia:

https://nl.wikipedia.org/wiki/IJshaar 

IJshaar, ook wel haarijs of sneeuwbaard, is een zeldzaam natuurlijk verschijnsel waarbij een haarachtige, wollige ijsstructuur ontstaat op dood en nat kernhout, dus niet op de bast, van loofbomen. Het is naar buiten geperst water dat bevriest tijdens vorst.
Vorming

IJshaar kan ontstaan als de luchttemperatuur even onder het vriespunt ligt. In het hout komen schimmels voor en bij de stofwisseling van deze schimmels komt onder andere water vrij dat door zeer kleine openingen in het hout (houtstralen) naar buiten wordt geperst. Het naar buiten geperste water bevriest tot een haarachtige structuur. Een hoge luchtvochtigheid is noodzakelijk voor de succesvolle vorming van ijshaar zodat het naar buiten geperste water niet kan verdampen en voor bevriezing beschikbaar blijft. Zolang de schimmels water blijven produceren en de klimatologische omstandigheden gunstig blijven, kan ijshaar aan blijven groeien. Als de luchttemperatuur te laag wordt, daalt de stofwisseling van de schimmels tot zo'n laag niveau dat er onvoldoende water geproduceerd wordt. De schimmel die voorkwam in het hout van alle proeven was de Exidiopsis effusa.
IJshaar is zeer teer en smelt na aanraking direct weg. Als ijshaar aan zonlicht wordt blootgesteld, zal het snel sublimeren en verdwijnen. IJshaar is daarom 's morgens vroeg of alleen op schaduwrijke plaatsen te vinden.
In 1918 publiceerde Alfred Wegener in het tijdschrift Die Naturwissenschaften zijn artikel "Haareis auf morschem Holz" over het fenomeen ijshaar.
Trivia
    Haarijs staat ook wel bekend als 'de baard van Koning Winter'.








Uren later, toen we in het bos liepen.... vonden we in een stuk beukenbos heel veel takken met IJshaar.



Leuvenumse bossen

Informatie vanaf Wikipedia:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Leuvenumse_Bos 

Het Leuvenumse Bos is een bosrijk natuurgebied op de noordelijke Veluwe zuidelijk van Harderwijk en oostelijk van Ermelo. Het Leuvenumse Bos is 837 hectare groot en is eigendom van Natuurmonumenten.

Ligging en omgeving

Het Leuvenumse Bos maakt samen met gebieden als Leuvenhorst deel uit van een ca 3500 ha grote zone ten zuiden van de snelweg A28 waar geen verharde wegen voorkomen, wat bijdraagt aan de rust en de belevingswaarde van het gebied. In het westen sluit het het Leuvenumse Bos aan bij de gemeentebossen van Harderwijk (720 ha) en het Beekhuizerzand (ruim 263 ha, gem. Harderwijk), in het zuiden gaat het Leuvenumse Bos over in de landgoederen Leuvenum (particulier, ruim 500 ha) en Staverden (Gelders Landschap, 718 ha), naar het oosten gaat het over in Leuvenhorst (natuurmonumenten, 1425 ha).
Beschrijving

Het Leuvenumse Bos is in 1911 gekocht door Natuurmonumenten om totale kaalkap te voorkomen. Het gebied bestaat overwegend uit uitgestrekte vastgelegde stuifzanden met nog vrij veel reliëf, waarop begin 20e eeuw grovedennenbossen zijn geplant. De dennenbossen zijn grotendeels aangeplant in de 2e helft van de 19e eeuw op de uitgestrekte heidevelden en stuifzanden. Langs de Hierdensche of Leuvenumsche Beek komen oude loofbossen voor, die vaak uit eikenhakhout zijn ontstaat, maar op drassige plekken vindt men ook bossen met zwarte els en wilgen. Het Cyriasische Veld, een open heidegebied, is later in beheer gekomen.

Deelgebieden hebben romantisch aandoende namen als Stille Eenzaamheid, Verbrande Bos, Grote Water en Zwarte Berg.
Flora en fauna

In de drassige laagten langs de beek komt nat loofbos voor met zwarte els en wilg. Verder komen er in het gebied jeneverbes, rode en blauwe bosbes, hulst, dophei, struikhei, dalkruid en veel korstmossen voor.

Het Leuvenumse Bos is rijk aan wild. Er komen veel zwijnen en edelherten voor, maar ook kleinere dieren als de ree, de das en de vos. Sinds enkele jaren wordt ook de wolf regelmatig in het Leuvenumse bos gespot. Er broeden 65 verschillende soorten vogels. Langs de Leuvenumsche Beek wordt onder andere de ijsvogel en de zeearend soms gesignaleerd.
Cyriasische Veld

In het zuidwesten ligt het Cyriasische Veld. Het is een groot droog heidegebied met veel struikheide en plaatselijk kraaiheide. Hier lopen runderen en schapen vrij rond, hun begrazing dient om de heide in stand te houden. Het gebied is rijk aan insecten, waaronder de mestkever, die dankbaar gebruikmaakt van de mest van de grazers. De kevers hebben een belangrijke functie in de voedselketen op de heide.

Het Cyriasische Veld is vernoemd naar de Amsterdamse familie Cyriack. Deze familie was eigenaar van het gebied. Later is het in andere handen gekomen, maar de naam bleef behouden. Het veld wordt ook wel Harrie Jakkes Veld genoemd naar de prediker die er openluchtdiensten hield.



Het pad stopt bij het begin van de zandverstuiving. Je kon de zon al war zien gloren.





Hier had het ook duidelijk gevroren. En er was her en der nog wat mist. Berken zijn in elk seizoen wel mooi als ze tussen de heide staan. Geven het landschap leven.







In de winter is het geen spinnentijd, geen tijd om een web te maken. gelukkig hingen er twee stuks tussen de heide. Het lijkt net alsof de draden met rijp in het niets eindigen.






Als je heel goed kijkt en de foto vergroot zie je dat er nog spinrag aanwezig is in het wielweb.




Hulshorsterzand:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Hulshorsterzand

Het Hulshorsterzand is een stuifzandgebied tussen Harderwijk en Nunspeet, ten zuiden van de A28. Het Hulshorsterzand maakt deel uit van de natuurgebieden Leuvenhorst & Leuvenumse Bossen.


Beschrijving

Het Hulshorsterzand is een van de weinige grote aangesloten stuifzandgebieden in Nederland. Het gebied behoort tot het bezit van de Vereniging Natuurmonumenten. Omdat dichtgroei ("vergrassing") van het stuifzandgebied dreigde heeft Natuurmonumenten maatregelen getroffen om het open karakter te behouden.[1] Zeldzame planten en dieren, zoals de levendbarende hagedis, de nachtzwaluw, de duinpieper en het rood bekermos dreigden anders te verdwijnen.
Trivia

   





De zon is op boven het veld en verspreid zijn gouden licht.






Gelukkig laten ze hier ook de dode bomen liggen ! Het maakt het landschap natuurlijker en is belangrijk voor vele dieren.






De zandverstuiving met zijn machtige grove dennen ( misschien wel zwarte dennen  ? )





Sommige dennen zijn echt heel mooi. Zoals dit exemplaar welke een hele krans om zich heeft welke op het zand rust. Nog nergens zo gezien !






Leven en dood leven hier naast elkaar ( als je dat zo mag zeggen )












Iemand had een yoga achtig kunstwerk gemaakt. Grappig.







Ruig haarmos zag je van verre al, omdat het echt heel rood ziet in het voorjaar.






Je ziet dan van verre al hele rode lappen mos staan.






Ook gras-aren van het vorige jaar waren berijpt door de vorst en de mist.






De lopende den. Zo lijkt het net, omdat hij veel wortels boven de grond heeft.  Het zand is door erosie weggeblazen en heeft de wortels bloot gelegd.






Je zag genoeg korstmossen, maar een "bloeiend " heidelucifers was niet te vinden op één polletje na.







Op de "savanne " staan mooie solitaire dennen en deze gaven mooie zonneharpen met de achtergebleven mist.






Zandkaalkopjes doen het goed op de vlakte.







Het ruig haarmos was aan het ontdooien en er bleven mooie druppels hangen aan de stelen.







Ook in de winter blijft de beuk attractief !






Bevroren rendiermos, prachtig om te zien !








Een belangrijke indicator voor luchtvervuiling en of indicator voor stikstof neerslag.Gelukkig zie je veel rendiermos op de vlakte. Alleen zie ik wel minder bekermossen en heidelucifers







Er zijn twee plekken waar allemaal nog dunne ( jonge ) beuken staan. Mooi als het licht er zo doorheen stroomt met een beetje mist.






Het was echt genieten in het bos, we kwamen niemand tegen en de vogels begonnen al het voorjaar in hun kop te krijgen. Spechten waren overal aan hameren om hun territorium vast te leggen.







Het licht vloeide echt door het bos heen... zo mooi en sereen.
Het enige wat minder was, dat ik last begon te krijgen, pijn ! Mede vermoeidheid omdat mijn conditie zo slecht is. \ik probeer al zo weinig mogelijk mee te nemen.  Maar op een gegeven moment begint het zijn tol te eisen. En dan slik ik wel paracetamol bij, maar dat helpt niets. En later krijg ik natuurlijk Hypo\s ( terwijl ik al veel minder insuline gespoten heb in de ochtend ). Dat maakt het dan geen feest meer en begin ik humeurig te worden door de pijn.






Waar ik naar op zoek was, was een gedeelte van het bos wat onder water staat. De Hierdense beek ( langste natuurlijke beek van Nederland. ). Ik vond het en het was mooi. Maar lastig om mooi op de foto te zetten. En achteraf was het te ver wandelen geweest voor mij.







Ook hier vond ik nog een winterhoutzwam.






Bekermossen. Het blijven bijzondere organismen en een mooie samenwerking tussen een schimmel en alg.








Het aparte schors van een berk die aan ontbinden is. Lijkt wel een reptielenhuid.







Op de terugweg nog een hele dikke tonderzwam.






Een gele kussentjeszwam.






Ik vond ook nog mijn lievelingszwam. Troskalknetje in de bewegelijke fase op zoek naar voedsel ( plasmodiale fase ).  De gele streepjes/ aders.






Hier zie je hem beter.






De zwam kan beter navigeren dan een tomtom. Op zoek naar voedsel neemt hij de kortste weg












Als toetje nog een winterhoutzwam gevonden. Vlakbij de parkeerplaats.
Leuvenumse bos is één van mijn lievelingsgebieden. Maar deze keer ben ik te ver gegaan met wandelen, ik was gesloopt. Veel pijn in min rug. En thuis veel spierkrampen in benen en handen.
Durf niet veel magnesium meer te nemen, vanwege de erg slechte nierfunctie.